Jongeren leren een totaal nieuwe cultuur en godsdienst kennen in een omgeving waarbij mensen niet dezelfde kansen krijgen zoals wij gewend zijn in Nederland. Ex-change staat voor afscheid nemen van het verleden en verandering brengen in de huidige situatie. In oktober zijn we met onze jongeren vertrokken naar Marokko voor zes dagen. De begeleiders van Stichting OpenDoor hebben de reis vastgelegd in tekst en beeld. Lees meer over de bijzondere reis die we hebben gemaakt.
Dag 1
Na een lange dag reizen zijn we eindelijk aangekomen in Tetouan. Het is vooral een spannende reis voor iedereen geweest. Nieuw continent met vooral veel vragen van de deelnemers. Voor sommige ook de aller eerste keer dat ze vliegen. Na een vlucht van 3,5 uur komen we dan ook aan op plaats van bestemming. Iedereen is onder de indruk. Mooie grote gebouwen en een hartelijk welkom door het leger en politie eenheid. Na alle controles reden we met de auto van Tanger naar Tetouan. Een rit van 1 uur dwars door het centrum van Tanger. Tanger een stad van ongeveer 1 miljoen inwoners. De drukte en hectiek maakt veel indruk. Het geluid van toeterende auto’s, fluitende agenten en schreeuwende mensen voeren de boventoon. Na 30 minuten zijn we de stad uit en kan de rit naar Tetouan dan echt beginnen. Dwars door de indrukwekkende bergen bereiken wij de stad. Iedereen is moe. Het is een lange dag geweest en iedereen duikt zijn bed in.
Dag 2
De ex change bestaat uit 3 fases. De eerste 2 dagen zijn erop gericht om de acclimatiseren. De heren zijn duidelijk onder de indruk maar met name ook door de luxe om hen heen. Wij verblijven in een welgestelde wijk vanwege de veiligheid van onze jongeren. De jongeren hebben veel vragen; Waarom bidden hier mensen 5 keer per dag? Waarom staan er zoveel moskeeën? Waar kunnen wij lekker eten? De heren worden om 8.00 uur gewekt en het programma start vandaag om 9.00 uur. De dag start met een gesprek met de begeleiders. Hoe vindt iedereen het? Hoe is de reis gegaan? Zijn er speciale zaken waar wij rekenen moeten houden? De jongens lijken door hun enthousiasme snel in actie te willen komen. Vandaag staat er een reis gepland terug naar Tanger. De havenstad van Marokko waar rijk en arm heel dicht bij elkaar ligt. Bij aankomst in Tanger krijgen de jongens uitleg van de stad. Ze worden nu ook geconfronteerd met de armoede. Bedelaars benaderen de groep voor enkele dirhams. De jongens weten niet hoe zij hier mee moeten om gaan. De een loopt snel weg, de ander stelt vragen en de ander schakelt naar de orde van de dag. Ook worden de deelnemers geconfronteerd met jongens die op jonge leeftijd moeten werken. Schoenenpoetsers en jongeren die snoep of zonnebloempitten verkopen. Enkele van deze jongens zijn verslaafd aan het snuiven van lijm. Dit maakt veel indruk op de jongens en zorgt voor een vragenregen bij de begeleiders. De begeleiding is blij met de vragen omdat dit de start is om de vanzelfsprekendheid af te breken. Na de tour binnen Tanger vervolgen wij de reis naar de grotten van Hercules. Op een schitterende locatie horen de jongeren wat het verhaal achter deze mythe is. Er wordt beweerd dat Hercules na het vervullen van zijn 12 opdrachten op deze locatie uitrustte. Er worden mooie foto’s gemaakt voor het thuisfront. De jongens zijn na deze excursie toe aan rust. Om 19.00 arriveren wij terug bij het hotel. Even snel douche en lekker eten om vervolgens om 23.00 het bed in te duiken.
Dag 3
Vandaag is een mooie dag! De zon schijnt met een temperatuur van 31 graden. Een mooie dag om te ontspannen aan het stand van Marinasmir. Hier is veel luxe te zien. De omgeving lijkt meer op Hollywood dan een Afrikaans havenstadje. De duurste auto’s staan geparkeerd en de grootste boten van rijke toeristen zijn aangemeerd. De toeristen komen overal vandaan. Spanje, Engeland en rijke sjeiks uit Saoedi Arabië. De deelnemers hebben zelf boodschappen gedaan en broodjes gemaakt. Er is heerlijk genoten op het strand. Lekker voetballen, zwemmen en elkaar op een andere manier leren kennen. Ondanks alle luxe lopen er nog enkele mensen rond die werken. Het valt een van de jongeren op dat dit oude mannen zijn. Zij verkopen koekjes en drinken. Een van de jongeren realiseert zich dat hier ook niet wordt gezorgd voor oudere mensen. Een pensioen kennen ze hier niet. Je werkt hier tot je dood als je niks hebt. ‘’Wat als iemand nou echt niet meer kan werken?’’ Dan moet je hopen dat er iemand is die ervoor je zorgt. De overheid doet het niet. Hier schrikken de jongeren van. Na een mooie dag zijn we teruggekeerd naar het hotel waar enkele jongeren nog individuele gesprekken hebben gehad. Morgen zal het programma starten om gedragsverandering te realiseren of de jongeren hiermee te confronteren.
Dag 4
Vandaag zijn we vroeg uit de veren. Iedereen heeft instructies gehad om sportschoenen aan trekken, makkelijke kleding en een zwembroek. Vandaag staat er een rit van 2 uur op de planning naar de bergen van Achkor. Het enige wat de jongeren bij hebben is een rugzak met water. Bij aankomst krijgen de jongeren te horen wat de bedoeling is. De jongeren gaan per groep naar een eindpunt. Dit is een route van ongeveer 2 tot 3 uur. De bedoeling is om de route met elkaar af te ronden. De route is moeilijk te bewandelen. Er is wel een schitterend uitzicht. De jongeren vinden het zwaar. Sommigen beginnen te klagen, anderen worden stiller. Er komen veel emoties los en hierop wordt ingespeeld door de begeleiders. Binnen de groep staan 2 jongeren op die de groep blijven motiveren. Er wordt afgesproken om een korte pauze te nemen om wat te drinken en 5 minuten uit te rusten. Hierna vervolgen wij onze looptocht waarbij de jongens elkaar beginnen te helpen. Tegen het eind is iedereen moe maar het resultaat is adembenemend. Iedereen heeft het gehaald en de beloning is onder sprookjesachtige setting een heerlijke duik te nemen in het water. Het water is ijskoud maar dat lijkt iedereen even vergeten te zijn. Hierna wordt er gezamenlijk lekker gegeten en reizen wij terug naar Tetouan om uit te rusten.
Dag 5
Vandaag staat wederom een heftige dag op de planning. Een bezoek aan een krottenwijk en het oude deel van Tetouan. Hier worden onze deelnemers geconfronteerd met echte armoede. Het eerste deel van de dag staat in het teken van het bezoek naar een krottenwijk. Hierbij is het doel om de jongeren te confronteren met de verschillen in Nederland. De mogelijkheden die kinderen in Marokko hebben zijn vele malen kleiner. De vanzelfsprekendheid wordt vandaag niet meer zo vanzelfsprekend. Bij aankomst herkennen kinderen al de auto’s van onze begeleiders (het is de tweede keer dat wij er zijn). Wij worden weer hartelijk ontvangen. Allemaal blije gezichten en sommige kinderen zijn onder de indruk van de blonde haren en blauwe ogen van onze deelnemers. Onze talenten weten zich nog geen houding te geven. Zij worden gelijk geconfronteerd met echte armoede. Kinderen lopen op blote voeten of kapotte kleding. Het valt de jongeren vooral op dat er veel vrouwen aan het werk zijn. Zij wassen de groenten om dit later op de markt te verkopen. Onze talenten hebben een cadeau gekocht voor de kinderen. Een mooie bal waardoor het ijs is gebroken. Er ontstaat een partij spel op straat tussen onze deelnemers en de kinderen in de wijk. Het is een mooi moment waarbij er 2 werelden bij elkaar komen. Het maakt bij sommige deelnemers emoties los. De een vindt het zielig de ander probeert zich groot te houden. Er wordt besloten om een beetje zakgeld te doneren aan de kinderen. Van het zakgeld wordt snoep gekocht en uitgedeeld aan de kinderen die buiten spelen. Een mooi gebaar. Na dit moment verplaatsen we ons naar een rustig plekje. Hier wordt wat gedronken en besproken we wat ze van de omgeving vinden. Het maakt indruk en tegelijkertijd weten ze niet goed wat ze kunnen doen. Om even de emoties te reguleren bezoeken wij het oude deel van Tetouan. Een stuk waar kernmerken van de Spaanse bezetting nog te zien zijn. De jongeren krijgen uitleg hoe dit tot stand is gekomen. Ook is het Koninklijk paleis bezocht en de markt hieromheen. Wederom een zware dag. Bij terugkomst in het hotel hebben wij nog individuele gesprekken gevoerd. Het mooie is om te zien dat bij enkele deelnemers het besef aanwezig is dat ze in Nederland eigenlijk best een goed leven hebben. Wij besluiten om dit op te schrijven om hier later op terug te komen met ze. Hieronder een stukje tekst van een talent;
‘’Ik ben zelf dankbaar dat het is geregeld dat ik naar Marokko kon en daar ben geweest. Gezien heb hoe mensen daar leven en zien dat het een groot verschil is tussen mijn leven en die van mensen daar. Daarom ben ik ook dankbaar dat ik hier de vrijheid heb om te kunnen doen wat ik wil, naar school kan gaan en hulp krijg als ik dat nodig heb. De mensen daar hebben dat niet en sommige kinderen hebben geen school, zwerven op straat omdat ze niks anders kunnen, op zoek naar eten of wat geld voor hun familie en dat ze al blij zijn met een klein iets. Daarom ben ik dankbaar voor wat ik heb.’’
Dag 6
De laatste dag die in het teken staat van een activiteit. Een bezoek aan Chefchaouen; de blauwe stad. Wederom een reis van 1,5 uur. Een klein stadje in de bergen. Vandaag mogen de deelnemers iets uitkiezen voor een dierbare. Een cadeau uit Marokko. Een proces op zich? Voor wie ga ik iets halen en waarom? Voor wie ben ik dankbaar? Wat ga ik halen? Allemaal vragen die de jongeren moeten beantwoorden. Het valt op dat er veel toeristen aanwezig zijn hier. Vooral Fransen, Amerikanen en Spanjaarden. Zij zien voor het eerst dat er wordt onderhandeld over de prijs. Sommige vinden het leuk om te zien de ander vindt het juist ingewikkeld. De jongeren kopen iets voor pa of ma, oma of opa, vriendin of zelfs iemand die een souvenir meeneemt voor de jeugdreclasseerder. ‘’Ben blij dat ik mee mocht van haar.’’ De stad is schitterend met allerlei kleine steegjes en mooie winkeltjes. Een rustige dag om mee af te sluiten want morgen staat de dag in het teken van de terugreis. Er wordt in de avond nog lekker typisch Marokkaans gegeten en er worden afspraken gemaakt om de koffers in te pakken. We vertrekken om 6.00 uur richting Tanger om vervolgens weer naar Nederland te vliegen. Het is voor iedereen een mooie ervaring geweest. Een reis waarbij veel emoties zijn losgekomen. Wij hebben gelachen en gehuild. Ieder heeft zijn voordeel ermee gedaan en wij zijn ervan overtuigd dat ieder hier op zijn manier het beste meeneemt. Voor ieder een geweldige ervaring!